«آوانتی» یعنی «بفرمایید»!/ نقد امیر پوریا فیلم «تیتو کوچولو و موجودات فضایی »
27 آوریل 2018 - 18:05

رابطه سینمای آمریکا و فرهنگ ایتالیایی همیشه رابطهای خاص و مورد توجه مردمان سراسر جهان بوده است. از اهمیتی که سوفیا لورن در دهههای مختلف نزد سینماروهای آمریکایی داشت، تا اقبال عجیب فیلمهای فدریکو فلینی در آمریکا که هم در فروش بالای «زندگی شیرین» خودش را نشان میداد و هم در اسکارهای متعدد فلینی. به نظر میرسد که طنز بیپرده ایتالیاییها و دغدغههای زمینی آنها برای آمریکاییهای درگیر شعار و ادعای اخلاقی، نوعی ابزار رهایی بوده است. چه در رویارویی با روبرتو بنینی و چه در فیلم «آوانتی!» بیلی وایلدر که داستان شیفتگی آمریکایی نسبت به جذابیتهای ایتالیایی است، آمریکا همیشه حس کرده چیزهایی را که در فرهنگ زیستی ایتالیا جاری است، کم دارد.
فیلم طنازانه «تیتو کوچولو و موجودات فضایی» از همین پسزمینه بین دو فرهنگ بهره میگیرد تا داستان فانتزی خود را پیش ببرد: دختر تینایجر ایتالیایی و برادر کوچکترش تمام علاقه خود به مطالعات فضایی را نه از تحقیقات عموی دانشمندشان، بلکه از سینمای علمی-خیالی آمریکا برگرفتهاند. اما وقتی پسرک –تیتو- در سفر به آمریکا به دنبال تحقق فانتزیهای علمی-خیالی است، نه قصد ماجراجویی دارد و نه خیالپردازی. بلکه میخواهد پدرش را که سالهاست از دنیا رفته، ببیند. یعنی به جای آن خیالبازیهای خارج از مسیر زندگی جاری که در سینمای آمریکا دیده و ما هم دیدهایم، انگیزهای عاطفی را دنبال میکند و این، همان چیزی است که از یک پسربچه ایتالیایی انتظار میرود. فیلم این پیرنگ همانند «میان-ستارهای» کریستوفر نولان را آگاهانه با جلوههای ویژه سادهای که از فانتزی ذهن یک کودک انتظار میرود، پرداخت میکند و به نتیجهای کاملا ایتالیایی و بومی دست مییابد و از اغراق ِ سینمای علمی-خیالی آمریکا دور میایستد.