انتقال مفهوم مرگ / نقد سعید عقیقی بر فیلم «تیتو کوچولو و موجودات فضایی»
23 آوریل 2018 - 12:17

یک اثر هجوآمیز در نقد توامان جامعه آمریکا و ژانر علمی – تخیلی، با صحنههایی همزمان شگفتانگیز و رودهبُرکننده، سرشار از نماهای غیرمتعارف و نامعمولی که با لحن هجوآمیز فیلم همخوان است. ایده مهاجرت به آمریکا و رسیدن به سرزمین آرزوها که با توجه به بحران اقتصادی در میان نسل تازه، بیآینده و بحرانزده کشورهایی چون ایتالیا و یونان شکلی فراگیر یافته، با ظرافت در فیلم گنجانده شده است؛ شوخیهای واضح فیلم با «ئیتی» و «برخورد نزدیک از نوع سوم» و کمیکبوکهای کودکان، همراه با نماهایی آشکارا تصنعی و آمیخته با جلوههای تصویری رایج در ژانرهای آشنای جریان اصلی هالیوود، و لحنی یکسر متضاد با تمامی آنها. لحن سرخوشانه فیلم از همان ابتدا مجذوبکننده است، و با گسترش روایت جذابتر هم میشود. تصور نسل تازه از حضور در سرزمین آرزوها و فریاد «پس لیدی گاگا کجاست؟» آنیتا، به همراه دو پیرمرد معتقد به موجودات فضایی، تصویر فیلمساز از انسانِ رسانهای و متوهم امروز را کامل میکند. صحنه برخورد تیتو با رمزگشای نسل جدید که خود نقیضهای است از هال۹۰۰۰ «اودیسه فضایی» کوبریک، ما را به سرفصلهای سینمای علمی- تخیلی برمیگرداند. آنچه فیلم را در محدوده کوچک یک اثر سرگرمکننده هجوآمیز موفق جلوه میدهد، انتقال مفهوم مرگ همراه با بازی با این مفهوم نزد تیتو و آنیتاست، و آنچه سبب میشود فیلم از موفقیت در همین محدوده فراتر نرود، کمبود خلاقیت نمایشی است. به نظر میرسد فیلم برای بهتر شدن به اندیشههایی از جنس فیلمهای امیرکوستوریتسا نیاز دارد؛ لحنی همزمان جنونآمیز، سیاسی، رمانتیک و کمدی که موفقیت در گستره وسیعتر را معنا میکند؛ اندیشههایی که شاید بهسادگی در کار هر فیلمسازی یافتنی نباشد.