جشنواره جهانی فیلم فجر فرصتی بین‌المللی است که نقش سینمای ایران را در معادلات آینده سینمای جهان کلیدی‌تر می‌کند و به این رویداد سینمایی وجهه دیگری در مناسبات جهانی می‌بخشد.

به گزارش ستاد خبری سی‌وششمین جشنواره جهانی فیلم فجر، در یادداشت مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی آمده است:

این روزها تهران میزبان سی‌و‌ششمین جشنواره جهانی فجر است، این جشنواره محلی برای تلاقی تمام اندیشه‌های متفاوتی است که از سراسر دنیا گرد هم می‌آیند تا دستاوردهایی نو در عرصه هنر را ارج بگذارند. در کشورهایی که سینمایی پویا و ملی، همانند ایران ندارند نیز بحثی از عدم ضرورت برگزاری جشنواره جهانی آنچنان مطرح نیست. برگزاری جشنواره جهانی فیلم فجر طبیعتا هزینه‌هایی در بر دارد که با توجه به دستاوردهای آن، بسیار ناچیز است. اصولا جشنواره فیلم باعث ایجاد فرصت‌هایی می‌شود که برای هر کشوری جذاب است. از تاثیرات آشکار در ارتقای شناخت، فرهنگ و هنر که بگذریم، باید به حوزه‌های گسترده‌ای اشاره کنیم که در فرآیند برگزاری جشنواره‌ای سینمایی مورد توجه قرار می‌گیرند. حوزه‌هایی مانند آشنایی مهمانان بین‌المللی با میراث معنوى و فرهنگی، تقویت بنیه فنى و اقتصادى سینما و جذب مشتریان جدید و توسعه بازار فیلم ایران، زیر ساخت‌های مطلوب خدماتی و اقامتی. حوزه‌ای که بی‌تردید نمی‌توان نادیده گرفت، حوزه «دیپلماسی عمومی» است. در هجمه لاینقطع رسانه‌ای، جشنواره جهانى فیلم فجر محملی برای نشستی بزرگ و بین‌المللی خارج از چارچوب‌های معمول تشریفاتی و رسمی و محل تلاقی است برای تمام اندیشه‌های متفاوتی که از چهار گوشه دنیا گرد هم می‌آیند تا دستاوردهایی نو در عرصه هنر را ارج بگذارند. در ایران، موضوع جشنواره جهانی فیلم متفاوت بوده است. جشنواره و بازار فیلمی که برای مدتی طولانی مهم‌ترین راه برای معرفی سینمای نوین ایران به صاحبنظران بین‌المللی بوده به تدریج می‌خواهد نقش خود در منطقه را حیاتی‌تر و موثرتر ایفا کند. در حوزه دیپلماسی عمومی، همین مهم است که شناخت و همکاری‌ها از مجاری غیردولتی توسعه پیدا کند و راه‌هایی نو برای همکاری‌های فرهنگی، اقتصادی و صنعتی گشوده شود که در چارچوب‌های دیدگاه‌های رسمی محدود نشده باشد. از این راه، فرهنگ ملی و مذهبی ما در تمام دنیا به نحوی معرفی می‌شود که شایبه فرمایشی بودن را بر نمی‌تابد.

برای نمونه، در زمان هجمه تبلیغاتی دولت امریکا علیه ایران، دل‌نوشته سینماگر ایرانی هنگام اهدای جایزه اسکار است که می‌تواند حس بخش عظیمی از ملت ایران را به جهانیان منتقل کند. فکر می‌کنم سینمای ایران طى چهار دهه اخیر توانسته است بیش از هر پدیده دیگری این موقعیت‌ها را نصیب ملت عزیز ایران کند. شرکت در جشنواره و تماشای فیلم‌هایی که از نقاط مختلف دنیا جمع‌آوری و انتخاب شده‌اند، نوعی دیگر از سیر آفاق و انفس است که ما را به کشف رازهایی مکتوم و ناشناخته نزدیک‌تر می‌کند و تصوری راستین از دغدغه‌های مشترک بشری نصیب‌مان می‌کند. گذشته از تمام این حرف‌ها برای کسانی که سینما را دوست دارند، طبیعتا رویارویی با چنین آثاری تجربه‌ای گرانبها است. اهالى سینما که خود میزبان این رویداد هستند و دوستداران و مخاطبان سینما هم حامیان اصلى جشنواره هستند. فیلم‌های ایرانی در جشنواره‌های سینمایی دنیا علاقه‌مندان زیادی دارد اما این سینما تلاش می‌کند با توسعه همکاری‌ها، سهم بیشتری از بازار صنایع تصویری جهان را کسب کند. زمان آن رسیده تا سینمای ایران نزد مخاطبان عام در سینماهای جهان بیشتر از گذشته معرفی شود و فراهم شدن شرایط اکران فیلم‌های ایرانی در سینماهای خارج از کشور موجب خشنودی سینماگران ایرانی خواهد بود. سینمای ایران از ورود به پروژه‌های مشترک استقبال می‌کند و باید همکاری‌ها در زمینه «تولید مشترک» با اولویت بهره‌گیری از توان فنی و هنری سینماگران ایرانی توسعه یابد.

معتقدم تیم برگزارکننده جشنواره جهانی فیلم فجر نقص‌های سال‌های گذشته را برطرف کرده و با همت و تلاش بیشتری رویدادهای این جشنواره اطلاع‌رسانی شده است. برنامه‌ریزی دقیق یکی دیگر از نقاط قوت جشنواره جهانی فیلم فجر است و باشگاه جشنواره نیز مخاطبان بسیاری را جذب کرد. همچنین نواقصی که بعضا در سال‌های گذشته مشاهده می‌شد برطرف شده و در روز‌های اول جشنواره نیز شاهد استقبال خوب مخاطبان بودیم و امیدواریم که این استقبال ادامه داشته باشد. فرصت‌های نهفته در جشنواره جهانی فیلم در دوره‌های قبل معرفی نشده و ضروری است این فرصت‌ها برای مشارکت و حضور بیشتر سینماگران در این رویداد تبیین شوند. برای متخصصان سینما بخش «بازار بین‌المللی فیلم» جذاب‌ترین بخش جشنواره است چون تبادل نظر و گفت‌وگوهای بین دست‌اندرکاران صنعت فیلم در بازار انجام می‌شود. همان‌طور که در کن و برلین و… این فرصت برای پیگیری قرار و مدارهای قبلی است. متاسفانه «فرصت بودنِ جشنواره جهانی فیلم فجر» در ادوار قبل خوب به اهالی سینما معرفی نشد و کسانی که کار تهیه و پخش فیلم‌ها را انجام می‌دهند اگر فرصت‌های نهفته در جشنواره‌های جهانی را بدانند برای مشارکت و حضور درنگ نخواهند کرد. در کشورهایی که صنعت سینمای قوی و پر رونق دارند، ضمن برخورداری از گردش قابل توجه و سودآور سرمایه در بخش سینما، صنایع فرهنگی، آموزشی، به خصوص در بخش سمعی و بصری از پیشرفت‌ها و رونق قابل توجهی برخوردار بوده و حجم تولید و اشتغال در این بخش‌ها نیز با رشد زیادی رو به رو بوده است؛ اما در کشور ما در سایر صنایع و فعالیت‌های جانبی سینما رشد و رونق قابل ملاحظه‌ای مشاهده نمی‌شود. این درحالی است که ارتقای کیفیت و افزایش ظرفیت تولید فیلم، ساخت و ساز سینما و تجهیزات و تاسیسات مربوطه، توسعه خدمات فنی و تکنیکی مرتبط با فیلم و سینما و فعالیت‌های گوناگون مربوط به بازاریابی و عرضه تولیدات در اشکال سینمایی و غیرسینمایی در داخل و خارج از کشور قابلیت این را دارد که ضمن ایجاد اشتغال مولد و سالم از نظر اقتصادی، منافع زیادی را برای مردم و کشور به همراه آورد. با اجراى مفاد طرح جامع سینما و توسعه همه‌جانبه صنعت سینمای ایران امید می‌رود تا کشور ما بتواند در زمینه گسترش بازار فیلم، تکنیک ساخت سالن و تجهیزات اصلی و جانبی آن، ارایه خدمات فنی و تکنیکی مربوط به سینما، خدمات فنی صوت و تصویر، بازاریابی و بازرگانی عرصه‌های سمعی و بصری و سایر زمینه‌های تابعه حداقل در منطقه خاورمیانه و در سطح کشورهای اسلامی و آسیایی نقش موثری بر عهده گیرد و ضمن ایجاد زمینه توسعه فرهنگی و هنری مبتنی بر ارزش‌های دینى و ملی از مزایای اقتصادی صنعت سینما نیز بهره‌مند شود. درخصوص تفکیک دو بخش جشنواره فجر آنچه مسلم است و به گمانم، چه موافقان و چه مخالفان، بر آن صحه می‌گذارند، این است که حاصل و نتایج این دو رویداد فرهنگی، دستاوردهای غیرقابل تردیدی برای سینما و سینماگران ایرانی، چه در داخل و چه در عرصه بین‌الملل، رقم زده است.

در چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی، سینمای ایران و محصولات متنوع و ارزشمند آن، به چنان شکوه و بالندگی‌ای رسیده که جای هیچ‌گونه ابهامی را برای دوستان یک‌دل و حتی معاندان لجوج باقی نگذاشته است. درباره تفکیک دو جشنواره ملی و بین‌المللی فجر، فکر می‌کنم باید هدفگذاری را در هر دوره‌ای مدنظر قرار داد. در دوره‌ای که بخش‌های ملی و بین‌الملل در کنار هم برگزار می‌شد، بیشتر امکانات بخش بین‌الملل صرف این می‌شد که میهمانان خارجی به تماشای فیلم‌های جدید سینمای ایران بنشینند. این موضوع به درجه‌ای از توفیق رسیده بود که بعضی از مدرسان خارجی در بررسی جشنواره‌ها، در کنار رویدادهای مختص تبلیغ سینمای جهان و سینمای منطقه، سرفصلی برای فجر به عنوان رویدادی برای تبلیغ سینمای ملی باز کرده بودند؛ اما بخش بین‌الملل با وجود فیلم‌های بزرگ و میهمانان بزرگ عملا تحت‌الشعاع بخش ملی قرار می‌گرفت و سینماگران و تماشاگران ایرانی حضور گسترده‌ای در این بخش نداشتند. اگر قرار باشد ماموریت بخش بین‌الملل را تدارک امکانی برای شکل‌دهی به ویترینی برای فیلم‌های جدید ایرانی بدانیم که دست‌اندرکاران خارجی هم حضور چشمگیری در آن دارند، همان شیوه شاید امروز هم جواب بدهد. اما وقتی بخواهیم جشنواره‌ای داشته باشیم که به غیر از امکان بازاریابی سینمای ایران و حضور برخی فیلم‌ها و چهره‌های شاخص سینمای جهان، در اندازه سایر جشنواره‌های جهانی قابل ارزیابی باشد، ممکن است دیگر تمهیدات قبلی پاسخگو نباشد. مزایای جدیدی که جشنواره جهانی فیلم فجر ایجاد کرده است، پرتعداد هستند: به عنوان نمونه استقبال دوباره تماشاگران جدی سینما از نمایش فیلم‌های متفاوت و ابتکار راه‌اندازی باشگاه طرفداران برای شناسایی مخاطب هدف؛ حضور دست‌اندرکاران بسیاری از فیلم‌های خارجی در زمان نمایش و برگزاری جلسات معرفی و پرسش و پاسخ؛ افزایش بار علمی با اتکا به کارگاه‌ها و کلاس‌های دارالفنون و دانشگاهی؛ ایجاد ارتباط قوی با استعدادهای آینده کشورهای مختلف در زمینه فیلمسازی؛ انگیزه بیشتر جشنواره در کشف فیلمسازانی که با فیلم اول رویکردهایی نو در عرصه سینما را باعث شده‌اند از جمله این مزایا هستند. این یعنی نگاه به جشنواره به عنوان فرصتی بین‌المللی که نقش سینمای ایران را در معادلات آینده سینمای جهان کلیدی‌تر می‌کند و به این رویداد سینمایی وجهه دیگری در مناسبات جهانی می‌بخشد.

حضور دبیری خوشفکر و نیروهایی کارآمد و مجرب باعث شده است بسیاری از علاقه‌مندانی که در این سه سال در جشنواره حضور داشته‌اند، از تغییرات در زمینه‌های مختلف- ‌از‌جمله برنامه‌ریزی و انتخاب فیلم‌- به نیکی یاد کنند. از این ‌رو در این سه سال، بنیاد سینمایی فارابی همواره در کنار جشنواره جهانی بوده و در تمام جوانب، از هیچ کمک و حمایتی دریغ نکرده است.

آدرس سایت رسمی جشنواره Fajriff.com و پست الکترونیکی جشنواره Info@Fajriff.com است.

سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر ۱۹ تا ۲۷ آوریل ۲۰۱۸ (۳۰ فروردین تا ۷ اردیبهشت ۱۳۹۷) به دبیری سیدرضا میرکریمی در تهران در حال برگزاری است.