اشتفان فوئرنر:
سینما میتواند پل ارتباط بین مذاهب و ملل باشد
21 آوریل 2016 - 9:30

یکی از داوران خارجی جشنواره جهانی فیلم فجر سینما را پلی برای پیوند میان مذاهب و ملتها میداند.
به گزارش ستاد خبری، اشتفان فوئرنر از اعضای هیات داوران بخش بینالمذاهب سابقه حضور در فستیوالهای کن، برلین و … را دارد، او سینمای ایران را میشناسد و از مهمان نوازی ایرانیها خرسند است.
ممکن است برایمان از فضای عمومی جشنواره بگویید؟
اشتفان فوئرنر: مهمان نوازی ایرانی ها را واقعا می ستایم. از همان لحظه ورودمان در فرودگاه مدام به ما خوش آمد گفته اند. حس کنم اینجا مهمانم. خوشحالم که به ایران دعوت شدم و قرار است در ایام جشنواره اینجا بمانم.
حال و هوای کاخ جشنواره چطور بوده؟
این ساختمان را خیلی دوست دارم. همین دیوار که اینجاست (اشاره به دیوار بازار چارسو با نقش سیمرغ جشنواره) به نظرم تلفیقی از مدرنیته و سنت است. ضمن اینکه اینجا یک مرکز خرید است و این طور که شنیدم ایرانی ها به آن بازار می گویند. ما از بازار قدیمی تهران هم دیدن کرده ایم و این یکی بازاری به روز شده است که در آن میشود مردم را دید، خرید کرد، با دیگران ارتباط برقرار کرد.
همان طور که می دانید این دومین سال است که بخش بین الملل جشنواره فیلم فجر مستقل از بخش داخلی برگزار میشود. به نظرتان برگزاری این دو بخش به صورت مجزا و در دو زمان مختلف ایده خوبی است؟
من ترجیح می دادم با هم برگزار شوند. وقتی اینجا در ایران هستم دوست دارم سینمای ایران را بهتر بشناسم و فیلمهایی را ببینم که هیچ وقت در آلمان، اروپا یا جاهای دیگر دنیا به نمایش در نخواهند آمد. این برای من از همه چیز جالب تر است. امیدوارم علی رغم این جدایی بتوانم به جز فیلمهای خارجی فیلمهای ایرانی را هم ببینم.
در مورد بخش بین المذاهب، ممکن است بفرمایید سینما چه طور میتواند رسانهای برای گسترش صلح، عدالت و آشتی باشد؟ این دو حوزه چه طور به هم ربط پیدا میکنند؟
اگر به اطراف و اکناف دنیا نگاه کنید، میبینید مردم اغلب زبان مشترکی برای صحبت در باب مذهب، ارزش ها و مفاهیمی از این دست ندارند. آنها با هم تفاهم ندارند چون زبان های مختلف و واژگان متفاوتی دارند. مسیحیان و مسلمانان همواره زبان های متفاوتی داشته اند، اما در آخر حرف همه آنها یکی است. همه از ارزش ها می گویند، از اینکه چگونه باید در کنار یکدیگر زندگی کنیم و چگونه به دیگران احترام بگذاریم و من فکر می کنم تماشای فیلم و تصاویری که می بینیم خودش می تواند نوعی زبان و راهی برای درک یکدیگر باشد. ممکن است در نهایت بر سر همه مسائل به تفاهم نرسیم، اما عیبی ندارد. در عوض چیزی به دست آورده ایم. یکدیگر را می بینیم و بر سر عواقب بعضی مسائل هم رای می شویم. اگر با عملی موافق نیستیم و فکر می کنیم نادرست است باز هم می توانیم به نوعی زبان بین المللی برسیم و فکر می کنم فیلم را همه می فهمند. مثلا ماگالی ]از دیگر داوران بخش بین المذاهب[ میگوید دوست دارم تا جایی که می توانم فیلم ببینم حتی اگر زیرنویس نداشته باشد. حتی اگر نفهمم به فارسی چه می گویند می بینم چه طور بازی می کنند، چه طور به هم نزدیک میشوند یا نمی شوند، چه طور بحث میکنند و به هم عشق می ورزند. و این برای من خیلی جالب است که با واژههایی بسیار محدود و فقط با اجرا می توانیم داستانی را نقل کنیم و با هم ارتباط برقرار کنیم. به همین دلیل من این حوزه را دوست دارم و به نظرم خیلی عالی می شود اگر در اروپا، در برلین، در کن و در فستیوال های اروپایی دیگر هم بخش بین المذاهب داشته باشیم. در حال حاضر فقط هئیت داوران کلیساهای جهان، متشکل از پروتستان ها و کاتولیک ها، را در اروپا داریم، با وجود اینکه مثلا در آلمان مسلمانان هم زندگی میکنند و به نظرم باید آنها را به حساب بیاوریم، با آنها بحث کنیم و با هم فیلم ببینیم.
به نظرتان تمرکز روی چه موضوعاتی در بخش بینالمذاهب می تواند به شکل گیری گفتمانی میان فرهنگ ها و مذاهب کمک کند؟
به نظرم هم درونمایه و هر موضوعی میتواند نقطه شروع یک بحث و مفاهمه باشد، چه جنگ، چه عشق … مثلا فیلم گاو که نمایش داده شد از چیزی میگفت که برای صاحبش بسیار با ارزش بود. باید روی موضوعاتی از این دست تمرکز کرد. بنابراین به نظر من هر فیلم خوبی می تواند نقطه شروع رویکرد و بحثی درباره ارزش ها و نگرشی درباره زندگی باشد.
به نظر شما سینمای ایران چگونه میتواند سهم بیشتری در بازار جهانی فیلم داشته باشد؟
طبق آنچه در برلین میبینم قدرتمندترین محصولات که سرمایه زیادی صرف ساختشان شده است شانس بیشتری برای دیده شدن دارند. کشورهای کوچک تر با سرمایه گذاری های محدود حتی اگر در اروپا باشند باز هم مشکلات زیادی برای جلب مخاطب دارند. از همین روست که جشنواره ها تا این حد مهم اند. مثلا من دوست دارم در جشنواره برلین فیلمهایی از کشورهایی ببینم که هیچ وقت نمی توانم در سینما ببینم. درستش این است که بتوانیم در فستیوال ها فیلمهای بیشتری نه فقط از ایران بلکه از کشورهای دیگری که سینمای ملی قدرتمندی دارند ببینیم. فیلمهای زیادی هستند که در آلمان اکران نمی شوند که البته باعث تاسف است.