مرور سینمای جهان با مجید اسلامی/ انتقاد از سینمای جارموش
23 آوریل 2016 - 16:30

مجید اسلامی امروز در کاخ جشنواره و در بخش دارالفنون سینمای جهان از دهه ۶۰ میلادی تا امروز را به شکلی اجمالی بررسی کرد.
به گزارش ستاد خبری، مجید اسلامی منتقد و مدرس سینما در چهارمین روز از برگزاری جشنواره جهانی فجر امروز شنبه چهارم اردیبهشتماه، با حضور در کارگاه دارالفنون به نقد و بررسی روند فیلمسازی سینماگران مطرح جهان در دهه های اخیر پرداخت.
مجید اسلامی با اشاره به اهمیت شناخت و بررسی روند تحولات فیلمسازی گفت: بدیهی است برای ساخت فیلم باید در زمینه تغییر و تحول فیلمسازی در دهه های اخیر شناخت پیدا کرد.
او در این باره با اشاره به جریان پرقدرت و جدی فیلمسازی در دهه ۷۰ گفت: در دهه ۱۹۸۰ از یک طرف یک جریان پرقدرت از دهه های قبل هنوز ادامه داشت و فیلمسازان با تولید فیلمهای تجاری روند فیلمسازی دهه های قبل را ادامه می دهند. البته در همین دوره نهضت هایی شکل گرفتند که آلترناتیو این جریان ها بودند.
این منتقد ادامه داد: در اواسط این دهه به نظر می رسید که جریان فیلمسازی مرزبندی مشخصی دارد و اتفاق های خارج از عرفی رخ نمیدهد. بیشتر فیلمهایی که در این دهه ساخته شد ویژگیهای مشابهی چون تولید فیلمهای داستانگوی کلاسیک یا فیلمهای جدی هنری تولید میشد این فیلمها اغلب زیر سایه فیلمهای خیلی جدی دهه ۶۰ قرار می گرفتند.
اسلامی با اشاره به فیلمهای دهه۹۰ گفت: وقتی وارد دهه۹۰ شدیم همه چیز تغییر پیدا کرد. این موضوع وقتی مشخص شد که این دهه به پایان رسید. نسل دیگری از راه رسید. تا پیش از این، نهضت هایی در کشورهای مختلف شکل می گرفت که در قالب آن یک سری فیلمساز در تعامل با یکدیگر موجی برپا می کردند سینمای اروپای مرکزی و نهضت فبلم های سیاسی امریکای لاتین از آن جمله اند.
او در این باره افزود: در این مرحله جهانی شدن نمود پیدا کرد. گویی تک فیلمسازان کشورهای مختلف به هم وصل شدند و آن اتفاقی بود که پیشتر در ادبیات، هنرهای تجسمی، تئاتر و موسیقی رخ داده بود و آن چرخش از مدرنیست به سمت پست مدرن بود.
این منتقد تصریح کرد: در سینما بیانگرایی توأم با ابهام است. سینمای دهه ۶۰ به سمت نوعی ابهام فراگیر می رود که مخاطب را به تفسیر دعوت می کند و مفاهیمی که از دل تفسیر بیرون می آید. دراین بین در دهه۹۰ فیلمسازان به سمت پست مدرنیست حرکت میکنند.سینما شکل بازیگوشانه تری به خودش گرفت و به سمت داستان بازگشت رخ داد.
او با اشاره به فیلمهای وودی آلن گفت: سیر فیلمهای وودی آلن به این شکل بود که ابتدا در اوایل دهه ۸۰ فیلمهای جدی می ساخت. در ادامه فیلمهایش بین جدی و کمدی در نوسان بود تا این که در دهه ۹۰ فیلمهایی از جنس شالوده شکنی می بینیم. این جریان از نظر لحن قابل تشخیص نیست. در این مرحله اتفاقی که برای تماشاچی ها می افتاد نسبت به گذشته بسیار متفاوت بود. در واقع نه مثل فیلمهای مدرنیسم بود که تنها مخاطبان نخبه را مورد اشاره قرار دهد و نه عام که به طور کامل همه را در بر بگیرد. به طور مثال در مورد بعضی از این فیلمها مانند مرد مرده نمی دانستید با یک فیلم هجوآمیز روبرو هستید یا جدی.
اسلامی ادامه داد: اغلب این فیلمها ژانر تثبیت شده ای را با لحن دوپهلو نشانه می گرفت. از فیلمسازان خودمان هم فیلمهای کیارستمی چنین ویژگی داشت. فیلم کلوزآپ پر از بازیگوشی است. مخاطب نمی داند با متریال مستند روبروست یا داستان.
او با اشاره به سال ۲۰۰۰ گفت: در این دهه به نظر می رسد سینما شکل جدیدی را تجربه میکند. وقتی به ۱۵سال گذشته نگاه میکنیم، می بینیم فیلمسازان دیگر نتوانستند مثل گذشته فیلمهای شاخص بسازند. ۲ فیلم آخر جارموش خیلی از مخاطبان را ناامید کرده است. کیارستمی بعد از فیلم ۱۰، مسیری را که باید طی نکرد. در کنار این افراد، فیلمسازانی در این عرصه فعالیت کردند که در هر فیلم یک متریال و سبک را استفاده کردند. فیلمسازی مثل نوری بیلگه جیران ظهور میکند که تعداد فیلمهای خیلی خوبش هیجان انگیز است و مدام سبک خودش را تغییر میدهد. فیلمسازانی که یک مدل ندارند و بر اساس متریال تغییر سبک میدهند، هر فیلم شاخصشان صاحب سبک است.
سی و چهارمین جشنواره جهانی فیلم فجر از اول تا ششم اردیبهشت ماه در پردیس چارسو برگزار میشود.