مگر میشود دزدها را دوست داشت؟ / نقد سروش صحت فیلم راهزن مست
29 آوریل 2018 - 13:49

چرا ضدقهرمانها را دوست داریم؟ آنها قهرمان نیستند. رفتار بسیاری از آنها با عرف معمول اجتماعی مغایرت دارد. پس چرا دوستشان داریم؟
ضدقهرمانها جهانبینی و نگرش دارند و با عقیدهشان زندگی میکنند، به همین دلیل خصلتهای شریفی دارند. دزدی که فقط از اغنیا میدزدد، یکهبزنی که گناهکاران را به سزای اعمالشان میرساند، مجرمی که از همبندی ضعیفش دفاع میکند… ضدقهرمانها به یاد ما میآورند که خوبی نمرده است. که برای خوب بودن لزوما نباید فرازمینی و دستنیافتنی بود.
فیلم «راهزن مست» داستان زندگی آتیلا آمبروس، سارق معروف مجارستانی، است. آمبروس که حالا ۵۰ ساله است و از زندان آزاد شده و یک زندگی معمولی دارد، در صحنههای فیلمبرداری فیلم حضور داشته است. او جایی درباره فیلم گفته است: «وقتی صحنههای ساختهشده را دیدم، کمی ترسیدم، زیرا موقعی که بانک میزدم، اصلا حالت تهاجمی نداشتم. اوایل زیادی مودب بودم.»
مردم آمبروس را دوست داشتند. شاید چون با آنکه حدود ۳۰ بار دزدی میکند، اما در این ۳۰ بار هرگز به کسی آسیبی نمیرساند. این سارق، ضارب نبوده است. شاید او را دوست داشتند، چون آمبروس قهرمان حرفهای هاکی روی یخ بوده، شاید چون کودکی سختی داشته، شاید چون مردم فهمیدهاند که او همیشه برای زندگی، زنده بودن و لذت بردن از زندگی جنگیده است.
در صحنهای از فیلم آمبروس از دیدن دختری هیجانزده میشود و برای حرف زدن با او تا ایستگاه مترو به دنبالش میرود. در ایستگاه دختر از او میپرسد: «چه میخواهی؟»
آمبروس جواب میدهد: «یک میلیون دلار پول و شماره تلفن تو را.»
دختر میخندد و میگوید: «اگر یک بار دیگر تو را ببینم، شمارهام را خواهم داد.»
قطار میرسد، دختر سوار میشود و میرود. آمبروس از ایستگاه خارج میشود و مثل باد شروع به دویدن میکند. وقتی قطار در ایستگاه بعدی میایستد، آمبروس که سعی میکند نفسنفس نزند، جلوی پنجره قطار ایستاده است…
دوست داشتن این دزد و این فیلم کار سختی نیست.