دبیر نشست های تحلیل فیلم و مدیر بخش دارالفنون سی و چهارمین جشنواره جهانی فیلم فجر شامگاه ۵ شنبه ۱۹ فروردین ماه با حضور در برنامه زنده «شهر فرنگ» درباره ضرورت وجود جشنواره جهانی فیلم فجر صحبت کردند.

به گزارش ستاد خبری جشنواره، مازیار میری دبیر بخش دارالفنون و علیرضا شجاع نوری مدیر نشست های تحلیل فیلم سی و چهارمین جشنواره جهانی فیلم فجر امشب در برنامه زنده «شهر فرنگ» به پرسش های حمیدرضا مدقق درباره این جشنواره پاسخ دادند. موضوع این برنامه ساز و کار بین الملل در سینمای ایران بود، اما بیشتر زمان برنامه به تشریح بخش‌های مختلف جشنواره اختصاص داشت.

آغازگر صحبت علیرضا شجاع نوری بود که درباره زمان برگزاری جشنواره صحبت کرد. حمیدرضا مدقق از او پرسید: چرا جشنواره جهانی در فاصله کوتاهی از جشنواره ملی فجر برگزار می شود و شجاع نوری گفت: «ما اگر جشنواره فیلم جهانی فیلم فجر را هر زمانی برگزار می کردیم با یک رویداد سینمایی، فاصله کمی داشت. ما می خواستیم جشنواره جهانی فاصله زیادی از جشنواره ملی نداشته باشد به این دلیل که در جشنواره ملی، بیشتر تولیدات سینمای ایران در یک سال روی پرده می روند. در جشنواره جهانی ما نیازمند زمانی بودیم که فیلم‌ها قبل از آنکه در جشنواره های مختلف دیده شوند در جشنواره جهانی نمایش داده شوند، بنابراین اردیبهشت ماه بهترین فرصت بود.

شجاع نوری درباره جدایی بخش جهانی از ملی گفت: «وظیفه و ماموریت جشنواره جهانی فیلم فجر این است که زمینه تبادل دانش و آگاهی دهی به مخاطبان درباره زبان بصری سینما را به وجود بیاورد. جشنواره‌ای که در بهمن ماه برگزار می‌شود، به مرور زمان به یک رویداد ملی تبدیل شده است. آن جشنواره پایان یک سال سینمایی و آغاز سالی دیگر است. آن فضا دیگر جایی برای تبادل دانش و اندیشه نیست و جشنواره و مخاطبانش تحت تاثیر رویدادها، تازگی فیلم‌ها، کنجکاوی درباره آثار و رقابت‌ها هستند. اما در جشنواره جهانی این فرصت را داریم که بیشتر به دنبال به دست آوردن اطلاعات و عرضه و انتقال دانش باشیم.»

مازیار میری سخنانش را با تشکر از مردمی آغاز کرد که از تولیدات سینمای ایران حمایت می‌کنند، او گفت: «بابت حال خوب این روزهای سینمای ایران به همه سینماگران و مردم تبریک می گویم. از مردم سرزمینم تشکر می کنم که از سینمای ایران دفاع می کنند، آن را تنها نمی گذارند و در کنارش هستند. سینمای ایران همچنان زنده و تاثیرگذار است. سینمای ایران در جهان فرهنگی و هنری، یکی از مهمترین سفیران ایران بوده است. این را می شود از آمارها و حضورهای بین المللی دریافت.»

او ادامه داد: «جشنواره جهانی فیلم فجر یکی از اهداف خود را آشنا کردن مخاطب جهانی با اوضاع امروز سینمای ایران می داند. ما به دنبال باز کردن دریچه هایی برای گفت و گو و انتقال تجربه هستیم. ما در این جشنواره به دنبال تاثیرگذاری سینمای ایران در منطقه و پس از آن در جهان هستیم. این باور و هدفی است که هم ما و هم دبیر محترم جشنواره داریم.»

شجاع نوری در پاسخ به سوالی درباره تعدد و تورم جشنواره‌ها در ایران و کارکرد این جشنواره‌ها گفت:« اگر یک جشنواره با ماموریت درست برگزار شود، مانند مدرسه و مکتب نیاز ما به آموختن را رفع می‌کند و این باعث می شود جشنواره ها زیاد به نظر نرسند، به ویژه اگر تخصصی باشند. بر اساس ذائقه و سلیقه ای که آقای میرکریمی دارد و همه ما به خاطر این نگاه در کنار او هستیم، جشنواره بار علمی خواهد داشت و این نیاز سینمای ایران است.»

او ادامه داد: «درست است که هدف ما برگزاری یک جشنواره جهانی است، اما پای ما در سرزمینمان است و نگاهمان به جهان. جشنواره جهانی فیلم فجر، یک جشنواره بومی است. ما به دنبال برگزاری جشنواره ای هستیم که برای ما دستاورد داشته باشد. یعنی میهمانی که دعوت می کنیم، فردی باشد که بتواند و تجربه و دانش داشته باشد و به ما نکاتی را بیاموزد.»

دبیر نشست‌های تحلیل فیلم گفت: «هنر جشنواره در این است که بیشترین اطلاعات را در کوتاه ترین زمان ممکن از میهمانان بگیرد و آن را منتشر و منتقل کند. ما در همه زمینه‌ها نیازمند این دانش و اطلاعات هستیم. در جشنواره جهانی فیلم فجر نیازمند توریست و میهمان نیستیم. میهمانی نخواهیم داشت مگر حضورش برای ما دستاورد داشته باشد و به سینمای بومی ما کمک کند.»

مازیار میری درباره تعدد جشنواره ها در ایران گفت: اگر جشنواره ها هدف مشخص داشته باشند و ما بدانیم کاری که انجام می دهیم، میهمانی که دعوت می کنیم، فیلم‌هایی که نمایش می دهیم با چه هدفی است برگزاری جشنواره ایرادی ندارد. اما اگر قرار باشد بودجه یک سازمان جایی هزینه یک کار فرهنگی شود یا مواردی اینچنین جشنواره مفید نیست. یکی از مهمترین دستاوردهای جشنواره ها ایجاد فضایی برای گفت و گو و تعامل است.»

این کارگردان ادامه داد:«صحبت های رو در رو می تواند اختلاف ها را کاهش داد. همه ما با وجود اختلاف هایمان درباره سینما و زنده بودن آن توافق داریم، پس جشنواره می‌تواند محملی باشد تا با ایجاد فضای گفت و گو، اختلاف ها کمتر شود. بسیاری از ما، باور داریم سینمای شریفی داریم و به این معتقدیم که این سینما دستاوردها و حضورهای بین‌المللی درخشانی داشته است.»

علیرضا شجاع نوری در بخش دیگری از سخنانش در برنامه «شهر فرنگ» گفت: «قرار نیست جشنواره جهانی فیلم فجر، جشنی باشد بدون دستاورد و حاصل علمی. یکی از برنامه های این دوره از جشنواره استفاده از دانش و تجربه افرادی است که در حوزه صدا دارای تبحر و تخصص در سطح جهانی هستند و می توانند برای سینمای بومی ما، مفید باشند.»

او ادامه داد: «همه ورک شاپ‌ها و کارگاههایی که برگزار می شود، برای ارتقای دانش سینمای ایران است. در سینمای جهان پست ها و تخصص هایی وجود دارد، که در سینمای ایران هنوز تعریف نشده است. افرادی هستند که در کنار تهیه کننده، فیلمنامه را آنالیز اجرایی، هنری و صنعتی می‌کنند تا روند تولید به شکلی مقرون به صرفه و در زمان مناسب انجام شود. ما در سینمای ایران چنین تخصصی را نداریم. وقتی ما این حرفه را بیاموزیم، به جای برنامه‌ریزی‌های آنچنانی و هزینه‌های گزاف روند تولید را تسریع می کنیم.»

مازیار میری مدیر بخش دارالفنون درباره تاثیر برگزاری یک جشنواره تخصصی و هدفمند بر معرفی ظرفیت های سینمای ایران گفت: «برگزاری یک جشنواره هدفمند مانند جشنواره جهانی فیلم فجر می تواند شرایطی ایجاد کند که بدون وام های ارزی یک فیلم دیده شود. مانند آنچه ما در این جشنواره انجام می‌دهیم. جشنواره با اهالی سینما مدیریت می‌شود. امروز در جایی صحبتی شد، حساب و کتاب کردیم و گفتیم این گروه ۴۰۰ سال سابقه برگزاری جشنواره دارند، یا سینماگرند، یا مدیر سینمایی و فرهنگی بوده اند. این جشنواره یک دبیر تهیه کننده و کارگردان دارد و در کنار او سینماگران قرار دارند. پس او و گروهش، دغدغه این را ندارند که عکسشان روی جلد روزنامه ها باشد، یا روی سن بروند و تشویق بشوند. این دبیر و این تیم، این فضاها را تجربه کرده اند. »

او ادامه داد: «هدف تیم ما این بود که فیلم‌های ایرانی هم دیده شوند، آنهم در یک فضای بین المللی. فیلم اول من از بازار جشنواره فجر برای حضورهای بین المللی انتخاب شد. اما چرا بعضی مواقع آن بازارها موفق نبود؟ به این دلیل که میهمان هایی که می آمدند درست انتخاب نمی شدند و هدفشان مشخص نبود. به هر حال مهم است افرادی که به این بازار می آیند خیلی از فیلم‌های سینمای ایران از طریق همین بازار و همین جشنواره ها راهی محافل بین المللی شدند. هدف آقای میرکریمی، آقای اسفندیاری و همه دوستان دیده شدن سینمای ایران در عرصه بین المللی است. مثلا خریداران فیلم‌های ایرانی در سال گذشته، امسال در بازار یک سری تسهیلات خواهند داشت و تشویق می شوند به خرید.»

میری در بخش دیگری از این برنامه درباره انتخاب فیلم‌ها گفت: «در جشنواره جهانی فیلم فجر چند فیلم اولین نمایش جهانی شان را خواهند داشت. از سوی دیگر آنچه در بخش‌های مختلف جشنواره نمایش داده می شود، مکمل آن مجموعه دانشی جشنواره است. یعنی نمایش ها، کارگاهها و برنامه های جنبی همه یک مجموعه هدف گذاری شده و مفید برای دانشجویان سینما، جوانان علاقمند و مخاطبان هدف این دوره جشنواره هستند.»

علیرضا شجاع نوری درباره انتقاد به نمایش فیلم‌های کمتر شناخته شده در این جشنواره گفت: «اصلا امتیاز این دوره از جشنواره همین سوت و کوری است. اگر ما فیلم‌هایی که در جشنواره های دیگر درخشیده اند را نمایش بدهیم، از سوت و کوری خارج می شویم. اما این ماموریت جشنواره ما نیست. جشنواره جهانی فیلم فجر محل تبادل اندیشه و دانش است. پس ما باید فیلم کشف کنیم و کشفمان را با دیگران سهیم شویم. یکی از ماموریت های مهم ما همین است، کشف استعدادها در منطقه و پس از آن جهان. چشممان به منتقدان و جشنواره های دیگر نیست. جشنواره های مختلف اغلب نمایندگانی دارند که در سراسر جهان، به دنبال کشف فیلم بر اساس سلیقه و نگاه خود و معرفی آن به جهان هستند، فقدان چنین چیزی در این منطقه مشهود است و ما در جشنواره جهانی فیلم فجر به دنبال این هستیم تا این ضعف را جبران کنیم.»

او ادامه داد: «سینمای ایران در منطقه سینمای قرص، محکم و بالنده‌ای است. ما باید ذکات این سینما را با کمک به دیگر کشورها پرداخت کنیم. این کمک می تواند شامل کشف استعداد و انتقال تجربه به آنها باشد. ما زمانی موفق خواهیم بود که فیلمی را به جشنواره بیاوریم، معرفی کنیم و دیگران از کشف ما بهت زده شوند.»

شجاع نوری درباره دعوت از امیر کاستاریکا برای حضور در جشنواره جهانی فیلم فجر گفت:«من در جریان دعوت از میهمانان بودم و نشنیده بودم که دعوتی از او شده باشد.»

مازیار میری درباره بخش دارالفنون گفت: « کمپ استعدادیابی در جشنواره های معتبر جهانی وجود دارد و دارالفنون شبیه به این تجربه است. امسال به پیشنهاد آقای میرکریمی این بخش را راه اندازی کردیم. کشورهای اطراف نگاهشان به سینمای ایران است و به آن علاقمند هستند. در بخش دارالفنون در شش روز جوانان ایرانی و جوانان علاقمند سینما در منطقه، در کنار هم و از طریق همراهی اساتید ایرانی و بین المللی سینما می‌آموزند.»

او ادامه داد: «جشنواره جهانی فیلم فجر متعلق به همه سینمای ایران است. با انجمن سینمای جوان، مدرسه ملی سینما، مدرسه شهید آوینی، جشنواره فیلم عمار و رایزن های فرهنگی ایران در کشورهای مختلف و … برای شناسایی جوانان علاقمند به سینما وارد گفت و گو شدیم. از مناطق مختلف ایران، شهرهای محروم و دور افتاده هم دانشجویانی جذب کردیم. این جوان‌ها سفیر سینمای ایران در کشورهای خود خواهند شد.از تمامی دوستان سینماگر ممنونم که در این تجربه با من همکاری کردند.»

مازیار میری درباره بودجه جشنواره جهانی فیلم فجر گفت: «هزینه این دوره جشنواره جهانی فیلم فجر، کمتر از دوره قبل و حتی بخش ملی است.»

مدیر بخش دارالفنون درباره تاثیر منفی نمایش فیلم‌ها در جشنواره فجر گفت: «معمولا وقتی فیلمی در یک جشنواره موفق می‌شود، این موضوع روی فروش و استقبال از آن تاثیر دارد. برای فیلم ابد و یک روز این اتفاق افتاده است. شرایط جشنواره، دیده شدن درست فیلم در آن، باعث بالا رفتن استقبال از این فیلم زمان اکران عمومی آن شده است. در جشنواره جهانی فیلم فجر نمایش فیلم‌ها محدود و درست تر است و مثل جشنواره ملی تعداد نمایش ها بالا نیست.»

در پایان این برنامه، مجری از دو میهمان خواست در یک جمله آنچه بخش بین الملل سینمای ایران به آن نیازمند است، صحبت کنند. علیرضا شجاع نوری گفت: « بخش بین الملل سینمای ایران به انصاف در قضاوت درباره خود نیاز دارد.» و مازیار میری با این جمله برنامه را پایان داد: « سینمای ایران نیازمند اعتماد و همدلی همه اهالی سینما است.»