تدوین‌گر فیلم‌های برتولوچی و برادران تاویانی می‌گوید هر وقت فیلمی ایرانی تماشا کرده‌ام، احساس کرده‌ام که چیز تازه‌ای دارم کشف می‌کنم.

به گزارش ستاد خبری سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر، روبرتو پرپینیانی، مهمان ویژه این دوره جشنواره مجموعه‌ای از افتخارات و نمایانگر درخشان‌ترین بخش‌های تاریخ سینما است.

او در سال ۱۹۴۱ در رم متولد شد، در رشته نقاشی تحصیل کرد. در سال ۱۹۶۲ با اورسن ولز برای تدوین «در سرزمین دون کیشوت» و در پاریس روی فیلم «محاکمه» کار کرد. در سال ۱۹۶۳ با برناردو برتولوچی ملاقات کرد و از «پیش از انقلاب» ساخته شده در سال ۱۳۶۳ تا «استراتژی عنکبوت» در دهه ۱۹۷۰ و با همکاری فرانکو آرچلی در سال ۱۹۷۲ در «آخرین تانگو در پاریس» کار کرد. از سال ۱۹۶۸ همکاری با پائولو و ویتوریو تاویانی را شروع کرد و ۱۸ فیلم را برای آنان تدوین کرد. از جمله آن‌ها می‌توان به فیلم‌های «زیر نشان عقرب»، «آلونسانفان»، «پدرسالار»، «شب سن لورنزو»، «کائوس»، «صبح بخیر بابل»، «سزار باید بمیرد»، «بوکاچیو باشکوه» و «یک سؤال خصوصی» اشاره کرد.

او از سال ۱۹۷۶ رئیس بخش تدوین مدرسه ملی فیلم در رم است که در آن به عنوان معاون گروه آموزش و تحقیقات نیز کار می‌کند. پرپینیانی عضو انستیتو سینماتوگرافی Aquila و آکادمی بین‌المللی علوم و هنرهای تصویری است. او در چند مدرسه و دانشگاه در نقاط مختلف دنیا تدریس می‌کند.

در سال ۲۰۱۲ برای «سزار باید بمیرد» (به کارگردانی ویتوریو و پائولو تاویانی) برنده جایزه داوید دی دوناتلو شد. او همچنین برای همین فیلم جایزه Nastro d’Argento را دریافت کرد و نامزد جایزه آکادمی فیلم اروپا شد. منتقدان مستقل سینمای اروپا نیز برای پرپینیانی برنامه بزرگداشت برگزار کرده‌اند.

سوابق گسترده پرپینیانی در حوزه تدوین فیلم، انگیزه‌ای شد تا ستاد خبری در جریان این دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر مصاحبه‌ای با او انجام دهد.

شما تدوینگر فیلم‌های بسیاری بوده‌اید. چطور تجربه‌ای بود؟

من کارم را دوست دارم. باید شکرگزار باشم که این همه کارگردانان بزرگ این شانس را به من داده‌اند که تدوینگرشان باشم چون فرصت‌های بسیار برای کار کردن در تولید فیلم‌هایی که دوست داشتم، پیدا کردم.

شما فیلم ایرانی «محمد رسول‌الله» را تدوین کردید. فیلم‌های ایرانی زیاد دیده‌اید؟

نه خیلی زیاد.  البته من سینمای ایران را دوست دارم. نمی‌توانم بگویم که به‌اندازه کافی درباره سینمای ایران می‌دانم که درباره سینمای ایران گفت‌وگو کنم، اما احساس می‌کنم که واقعاً جالب است چون گاهی می‌توانیم بگوییم گفتمانی در نمایش واقعیت وجود دارد که باید به اندازه کافی میان انسان‌ها به اشتراک گذاشته شود تا به امری بیانگر بدل شود؛ نه اینکه صرفاً بخواهیم داستان تعریف کنیم یا مستندسازی کنیم. ما باید بفهمیم چگونه راه خود را تا بتوانیم متعلق به نظام انسانی شویم و متعلق به جامعه و به زندگی مدنی. به این ترتیب سینما می‌تواند بیانگر معنای عمیق زندگی باشد. همچنین احساس می‌کنم در سینمای ایران استعداد خوبی برای نشان دادن این مفاهیم غیر سطحی زندگی وجود دارد. بنابراین هر وقت فیلمی ایرانی تماشا کرده‌ام، احساس کرده‌ام که چیز تازه‌ای دارم کشف می‌کنم. و به این معنا (تماشای فیلم ایرانی) بسیار رضایت‌بخش است چون مانند یک ملاقاتِ مفید است. مثل این است که با چیزی روبه‌رو می‌شوید که واقعاً دوست ندارید، اما به آن تعلق دارید.

در آغاز کارتان دستیار اورسن ولز بودید …

بله، این فرصت بسیار خوبی بود و بنابراین من عاشق سینما شدم، چون واقعاً عاشق اورسن ولز شدم. بعد از آن فیلم‌های برناردو برتولوچی را کار کردم و بعد فیلم‌های دیگران و برادران تاویانی و چنین افرادی، بسیاری از افراد بسیار جذاب. چیزی که دوست دارم این است که تدوین فقط یک حرفه نیست. در واقع تدوین راهی برای به اشتراک گذاشتن یک پروژه و محقق کردن و تبدیل آن به امری واقعی است. به مفهوم شکل خاصی از ارتباط، شکل خاصی از زبان و زبان را نمی‌توان صرفاً بر اساس درک شکلی بنا کرد، مگر آن که این درک دیگران ذهن شما را به حرکت وادارد، درک شما و حساسیت شما را. بنابراین تدوین لحظه بسیار مهمی است که در آن پروژه به اپرا تبدیل می‌شود. یعنی تدوین، یک کارِ هنری است. به این ترتیب شما با تدوین واقعاً از درون به پروژه متعلق می‌شوید و حساسیت خود را تعمیق می‌کنید.

شما در رشته نقاشی تحصیل کردید و بعد تدوینگر شدید. آیا به نقاشی ادامه دادید؟

نه. چون سینما من را کاملاً به دنیای دیگری برد! اما پشیمان نیستم، چون همان‌طور که قبلاً هم گفته‌ام و تکیه‌کلامم شده است، در نقاشی، به تنهایی پای اثرتان را امضا می‌کنید و در سینما باید پای اثری گروهی را با همراه با هم امضا کنید. گروهی از افراد هستید که یک هدف دارید. البته من از نقاشی خیلی چیزها گرفتم. من تاریخ هنر را دوست دارم و هر چیزی را که از هنرهای تجسمی گرفته‌ام نیز دوست دارم.

آدرس سایت رسمی جشنواره Fajriff.com و پست الکترونیکی جشنواره Info@Fajriff.com است.

سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر ۱۹ تا ۲۷ آوریل ۲۰۱۸ (۳۰ فروردین تا ۷ اردیبهشت ۱۳۹۷) به دبیری سیدرضا میرکریمی در تهران در حال برگزاری است.