میلچو مانچفسکی داور بخش بین‌الملل سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر می‌گوید فیلمساز با ساخت یک فیلم در حقیقت دنیایی جدید می‌سازد، دنیایی متقاعدکننده که فرقی نمی‌کند دنیای قهرمان‌ها باشد یا دنیای خانواده‌ها.

به گزارش ستاد خبری سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر، میلچو مانچفسکی کارگردان مقدونیه‌ای یکی از داوران بخش بین‌الملل این دوره جشنواره است.

«پیش از باران» نخستین فیلم مانچسفکی «یکی از بزرگ‌ترین فیلم‌های اول ساخته‌شده در تمام طول تاریخ سینما» و «یکی از مهم‌ترین فیلم‌های دهه» خوانده شده است. روزنامه‌ نیویورک‌تایمز این فیلم را در فهرست «بهترین ۱۰۰۰ فیلمی که تاکنون ساخته‌ شده‌اند» قرار داد. این فیلم برنده‌ شیر طلای جشنواره‌ جهانی فیلم ونیز، جایزه‌ بهترین فیلم غیرانگلیسی‌زبان از جوایز فیلم مستقل اسپیریت و نامزد دریافت جایزه‌ اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی‌زبان شد و بیش از ۳۰ جایزه‌ دیگر کسب کرد. کارنامه‌ حرفه‌ای مانچفسکی شامل فیلم‌های بلند «غبار»، «سایه‌ها»، «مادران» و «بیکینی مون» و فیلم‌های کوتاه «پایان زمان»، «پنج‌شنبه»، «مقدونیه‌ بی‌زمان»، «تنسی» و «۱ متر و ۷۳» می‌شود که همگی جوایز جهانی متعددی را کسب کرده‌اند.

در حاشیه سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر مصاحبه‌ای با او انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

پیش از این به ایران سفر کرده بودید؟

خیر، به خاطر علاقه شخصی به فرهنگ ایران از سال‌ها قبل علاقه‌مند به سفر به ایران بودم. مجموعه‌ای از موسیقی کلاسیک ایرانی دارم و طرفدار سرسخت سینمای ایران هستم. فرهنگ کشورهایمان هم در طول تاریخ از طریق اسکندر مقدونی ارتباطاتی داشته است.

جشنواره را چطور می‌بینید؟

از وسعت آن واقعاً تحت تأثیر قرار گرفته‌ام. بزرگ‌تر از چیزی که تصور می‌کردم است. سعی‌ام بر این است مکان‌های مختلف را ببینم و عکاسی کنم، چون دو کتاب عکس دارم و امیدوارم از عکس‌هایی که اینجا می‌گیرم برای کتاب بعدی‌ام استفاده کنم.

به شباهت‌های بین فرهنگ دو کشور اشاره کردید، این نزدیکی در سینما هم وجود دارد؟

سینمای ایران مترقی‌تر از سینمای مقدونیه است. به نظر من هر دو سینما بر انسان و داستان‌های واقعی تمرکز دارند. خودم هم به این موضوعات علاقه دارم.

شرایط سینمای مقدونیه چطور است؟

سینمای مقدونیه خیلی کوچک است. من شخصاً در جاهای مختلف فیلمبرداری می‌کنم. در چهارتا از فیلم‌هایم با اروپایی‌ها همکاری کردم، پنجمین فیلمم محصول مشترکی با آمریکا بوده و کار آینده‌ام را دوباره در مقدونیه خواهم ساخت. بیشتر به فردیت و هنر اعتقاد دارم تا ملیت.

علت موفقیت فیلمسازان ایرانی را در دنیا چه چیزی می‌دانید؟

فیلم‌های ایرانی زیادی در خارج از کشور تأثیرگذار شدند. علت آن هم قوت داستان‌ها و شیوه‌ی اجرای آن‌هاست. این موضوع مربوط به سال‌های اخیر نیست و همیشه به همین شکل بوده است.

شما با مدیوم‌های مختلفی کار کرده‌اید، کدام‌یک را به‌عنوان یک تجربه هنری ترجیح می‌دهید؟

شخصاً نوشتن را ترجیح می‌دهم، اما فیلم بیشترین برد را دارد، به اکثر مردم دسترسی دارد و به راحتی بین فرهنگ‌ها سفر می‌کند. جذابیت سینما در این است که با ساخت یک فیلم در حقیقت دنیای جدیدی می‌سازید، دنیایی متقاعدکننده؛ فرقی نمی‌کند دنیای قهرمان‌ها باشد یا دنیای خانواده یا تاریخی. در نهایت عکاسی و پرفورمنس آرت را ترجیح می‌دهم چون خودجوش هستند و در لحظه خلق می‌شوند، بدون این که نیازی به زمان طولانی، پول یا تکنولوژی داشته باشند. در نتیجه وقتی‌که عکسی می‌گیرید یک اثر هنری می‌آفرینید. این هم جنبه دیگرش است.

فیلم کوتاه ارزش هنری بیشتری دارد یا فیلم بلند؟

هیچ‌کدام بهتر از دیگری نیست، هر دو ارزش هنری دارند، اما به شکل متفاوت. مردم فکر می‌کنند فیلم بلند بهتر از فیلم کوتاه است، اما من این‌طور فکر نمی‌کنم. فیلم بلند مثل یک رمان یا نمایشنامه است. فیلم کوتاه می‌تواند مثل یک شعر یا داستان کوتاه باشد. من هر دو را کار کرده‌ام. قبل از آخرین فیلمم یک فیلم کوتاه ساختم و چند سال قبل هم فیلم کوتاه دیگری ساخته بودم.

در کدام یک آزادی بیشتری برای بیان شخصی داشتید؟

بعضی ایده‌ها باید کوتاه باشند و بعضی ایده‌ها باید بلند گفته شوند. هیچ قانونی وجود ندارد.

حرفی برای فیلمسازان جوان دارید؟

داستانگو باشید. داستان را بشناسید و تمرین داستانگویی کنید و مهارت‌های خود را افزایش دهید. امروزه به خاطر در دسترس بودن تکنولوژی و اطلاعات ساخت فیلم آسان‌تر از گذشته شده است. اگر کسی می‌خواهد فیلمساز شود باید فیلم‌های بسیار کوتاه بسازد، آن‌ها را معرفی کند و به دیگران نشان دهد و از آن‌ها درس بگیرد. منتظر نمانید.

از آخرین پروژه‌تان برای ما بگویید.

«بیکینی مون» به‌تازگی راهی جشنواره‌‌ها شده است. فیلم در برزیل، پرتقال، صربستان، آمریکا و استانبول نمایش داده شده و مقصد بعدی‌اش شانگهای خواهد بود. فیلم‌های دیگرم بیشتر تجربی هستند. در «پیش از باران» سعی کردم با فرم بازی کنم و «بیکینی مون» تجربی است. کار بعدی‌ام را در مقدونیه خواهم ساخت. فیلم در مورد دو داستان عاشقانه است که یکی از آن‌ها در قرن ۱۷ می‌گذرد و دیگری در حال حاضر. شاید دو سال بعد به این جشنواره بیاید.

آدرس سایت رسمی جشنواره Fajriff.com و پست الکترونیکی جشنواره Info@Fajriff.com است.

سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر ۱۹ تا ۲۷ آوریل ۲۰۱۸ (۳۰ فروردین تا ۷ اردیبهشت ۱۳۹۷) به دبیری سیدرضا میرکریمی در تهران در حال برگزاری است.