جولی برتوچلی کارگردان فرانسوی می‌گوید ترجیح می‌دهد در مرز میان فیلم داستانی و مستندسازی بماند.
به گزارش ستاد خبری سی و هفتمین دوره جشنواره جهانی فیلم فجر، جولی برتوچلی کارگردان فرانسوی یکی از مهمانان ویژه سی و هفتمین دوره جشنواره جهانی فیلم فجر بود و یک کارگاه کارگردانی نیز برگزار کرد.
او متولد سال ۱۹۶۸ است. برتوچلی پس از تحصیل در رشته فلسفه فعالیت حرفه‌ای خود را به‌عنوان دستیار کریستف کیشلوفسکی، اوتار یوسیلیانی، برتران تاورنیه، ریتی پان، امانوئل فینکیل و چند کارگردان دیگر آغاز کرد و پس از آن در سال ۱۹۹۳ به مطالعه و تحصیل در زمینه مستندسازی در آتلیرز واران پرداخت.
سپس او اولین مستند خود را به نام «شغلی همانند دیگر شغل‌ها» جلوی دوربین برد و متعاقب آن مستندهای «یک آزادی» (۱۹۹۴)، «کارخانه قضات» (۱۹۹۷)، «به بخش فروشگاه خوش آمدید» (۱۹۹۹)، «دنیایی از درهم‌آمیختگی» (۲۰۰۶) و «اوتار یوسیلیانی، صدای سوت توکای سیاه» (۲۰۰۶) را ساخت. «زمانی که اوتار رفت» اولین فیلم بلند داستانی اوست. این فیلم جایزه سزار بهترین فیلم اول و جایزه ویژه هفته منتقدان جشنواره کن را گرفت. «دادگاه بابل» (۲۰۱۴) یکی دیگر از مستندهای معروف اوست. «کلر دارلینگ» جدیدترین فیلم بلند او امسال روی پرده رفت.
جولی برتوچلی فلسفه خواند اما وارد حیطه سینما شد. او در‌این‌باره گفت: من از کودکی در محیطی سینمایی بار آمدم. پدرم ژان-لویی برتوچلی کارگردان سینما است، اما من دلم می‌خواست روی پای خودم بایستم. بنابراین سینما را با دستیار کارگردانی شروع کردم و بعد وارد عرصه مستندسازی شدم. حدود ۱۵ مستند درباره جامعه فرانسه ساخته‌ام. با اولین فیلمم «زمانی که اوتار رفت» در جشنواره‌های بین‌المللی شناخته شدم.
برتوچلی در فیلم «آبی» (۱۹۹۳) با کریستف کیشلوفسکی کارگردان صاحبنام لهستانی همکاری کرد. او درباره همکاری با کیشلوفسکی و شیوه کاری او با بازیگران گفت: من دستیار دوم کیشلوفسکی و مسئول پیدا کردن لوکیشن بودم. حدود یک سال و نیم روی این پروژه کار کردیم. کیشلوفسکی همه چیز را از قبل آماده می‌کرد، اما گاهی اگر نیاز بود به بازیگران اجازه بداهه‌پردازی می‌داد و با آن‌ها جدا صحبت می‌کرد.
برتوچلی در مورد این که بین فیلم داستانی و مستند کدام را انتخاب می‌کند، توضیح داد: همیشه بین انتخاب فیلم داستانی و مستند در رفت‌وآمدم، چون نمی‌دانم کدام را باید انتخاب کنم. فکر می‌کنم سینمای ایران نیز همیشه بین فیلم داستانی و مستند در رفت‌وآمد است. خودم را به سینمای ایران نزدیک احساس می‌کنم. داستان همیشه در حالی که سعی می‌کند در جهان واقعی بماند چیزی فراتر از مستند را برای ما به ارمغان می‌آورد.
کارگردان فرانسوی در پاسخ به این پرسش که آیا می‌شود بین داستان و مستند تفاوتی قائل شد، گفت: هر دو ساختار سینمایی دارند ولی در عین حال نوع تولید متفاوت است. مثلاً برای مستند خودم فیلمبرداری هم انجام می‌دهم. برای فیلم‌های مستند گروه کوچکی هستیم. گاهی تیم ما دونفری است. گاهی ممکن است یک یا دو سال روی یک مستند وقت صرف کنیم، اما در فیلم داستانی ۵۰ نفر گروه تولید داریم و هزینه نیز بیشتر است. برای ساخت فیلم بلند از قبل همه چیز مشخص شده است مثلاً در دو ماه فیلمبرداری کار را تمام می‌کنیم، اما گاهی اتفاقات غیرمنتظره پیش می‌آید که ما می‌پذیریم مثل آب‌وهوا. من در تلاش هستم با بازیگران آماتور کار کنم. هرچند همه چیز از قبل مشخص شده است، اما ایده‌های آن‌ها را گوش می‌دهم و می‌پذیرم. در مجموع فیلم مستند را به داستانی ترجیح می‌دهم، اما بعضی چیزهایی را که نمی‌توان به صورت مستند ساخت با فیلم بلند روایت می‌کنم. داستان آزادی عمل بیشتری به من می‌دهد اما ترجیح می‌دهم در مرز میان فیلم داستانی و مستندسازی بمانم.
او در ادامه گفت: ما در فیلم داستانی ما می‌توانیم به شخصیت نزدیک‌تر و وارد حریم شخصی کاراکترها شویم. آقای کیشلوفسکی که با مستند شروع کرد، همین حرف را به من زد. او به سراغ کارگردانی فیلم بلند رفت تا بتواند به شخصیت‌ها نزدیک‌تر شود. واقعیت و نزدیک شدن به حریم شخصی به یک اندازه اهمیت و قدرت را دارند.
او درباره فیلمسازانی که الهام‌بخش او بوده‌اند می‌گوید: تمام کارگردانانی که با آن‌ها همکاری کردم به‌نوعی من را تحت تأثیر قرار دادند و من از آن‌ها خیلی یاد گرفتم. البته با کیشلوفسکی و یوسیلیانی بیشتر همکاری داشتم. روش این دو کاملاً متفاوت است. آن‌ها به من یاد دادند که نباید از دیگران تقلید کرد. کیشلوفسکی علاقه داشت به داستان‌های شخصی افراد بپردازد. فیلمسازان زیادی هستند که من با آن‌ها کار نکردم ولی از فیلم‌هایشان یاد گرفتم چون با فیلم دیدن شما یاد می‌گیرید. این فیلمسازان به من یاد دادند که شما باید راه خودتان را پیدا کنید.
آدرس سایت رسمی جشنواره Fajriff.com و پست الکترونیکی جشنواره Info@Fajriff.com است.
سی‌و‌هفتمین دوره جشنواره جهانی فیلم فجر از ۱۸ تا ۲۶ آوریل ۲۰۱۹ (۲۹ فروردین تا ۶ اردیبهشت ۱۳۹۸) به دبیری رضا میرکریمی در تهران در حال برگزاری است.
