رسیدن به آزادی

نسترن مولوی

رهایی از زندگی روزمره به مثابه پرنده‌ای که قصد بازگشت به آشیانه‌اش را ندارد. تنها قصدش از پرواز رسیدن به آزادی است. حکایت انسانی که برای رهایی از وابستگی‌هایی که دست و پای او را بسته، با هواپیمایی قرمزرنگ و قدیمی بر فراز کشور سرسبز آلمان پرواز می‌کند. باغبانی پیر که به سمت مقصدی ناشناخته می‌گریزد، با آدم‌هایی جدید و صد البته عجیب برخورد می‌کند و زندگی را به گونه‌ای دیگر می‌بیند.

فلورین گالنبرگر که پیش از این، با مضامینی جدی و تاریخی، وسوسه رهایی را در فیلم‌هایی چون «جان رابه» و «کولونیا» تصویر کرده است، این‌بار اقتباسی از کتاب گیرنوت گریکش با همین عنوان را برگزیده است. طنزی جذاب که در آثار قبلی کارگردان دیده نشده بود، این‌بار بر کلیت فیلم حاکم می‌شود. شخصیت‌پردازی درخشان اهالی بورژوای خانه اعیانی که باغبان به آن‌جا می‌رود، از دختر خانواده که چون هرولد در «هرولد و ماد» (1971، هل اشبی) با خانواده هیچ ارتباطی برقرار نمی‌کند و در پی جلب توجه تظاهر به خودکشی می‌کند، تا پدر با بازی اولریش توکور که دیکتاتوری کوچک و کم‌اختیار است، زمینه را برای ورود به سیرکی که نامش را زندگی گذاشته‌ایم، آماده می‌کند.

یک فیلم جاده ای در آسمان

رامین صدیقی

کمدی درامای «از این سبزتر نمی‌شد» ساخته فلوریان گالنبرگر داستان مردی است به اسم  گئورگ (در اوان دوران سالمندی) که سال‌هاست به همراه همسر و دختر جوانش (که رابطه چندان خوبی هم بین آن‌ها برقرار نیست) در ایالت بایرن به صورت خانوادگی مجموعه پرورش گل و گیاه دارند و باغ‌آرایی می‌کنند. تنها تفریح او پرواز با هواپیمای ملخی قدیمی‌اش است و تنها آرزویش پرواز به شمال و رصد کردن شفق قطبی از آن بالا.

بدحسابی یکی از کارفرماها خانواده را دچار بحران مالی جدی می‌کند و گئورگ پیش از آن‌که تمام دارایی‌اش و از جمله هواپیمای عزیزش مصادره شود، بدون خبر راهی قطب شمال می‌شود. او در این اودیسه هوایی، با ماجراهای متعدد و موقعیت‌های کمیک و تراژیکی مواجه می‌شود که در آن زوایای پنهانی از زندگی او و خانواده‌اش نیز برای بیننده روشن می‌شود.

فیلم در یک کلام در ستایش «تغییر» است. شخصیت‌های متعدد فیلم فارغ از سن‌وسالشان جملگی انسان‌هایی به بن‌بست‌رسیده هستند که رازهای تلخی را در دل حمل می‌کنند و تن به زندگی‌هایی داده‌اند که در آن خوشحال نیستند، اما هیچ‌گاه جسارت تغییر هم نداشته‌اند. گئورگ هر چند برای برون‌رفت از بحران شغلی و زندگی خصوصی‌اش، راه‌حل فرار را انتخاب کرد، اما به‌تدریج با واقعیت بزرگ‌تری روبه‌رو شد و آن یافتن رستگاری در هم‌نشینی با تغییر است.

فیلم با وجود فقدان هرگونه اوج و فرود خاص، با قاب‌های چشم‌نواز هوایی از آلمان، بازی‌های روان، موقعیت‌هایی که برای بسیاری هم‌ذات‌پندارانه است، تدوینی هوشمندانه و موسیقی خوب (هرچند زیاده‌گو) بیننده را تا آخر فیلم همراه خود نگه می‌دارد.