طغیان نگهبان یک سنت خانوادگی

مینا اکبری

همه چیز برای رخوت و کسالت مهیاست. تصاویری آرام و مه‌گرفته که انگار به‌دقت به دست نقاشی چیره‌دست طراحی شده. سکوت‌های طولانی که قرار است مهم‌ترین عنصر فیلم باشد برای پیشبرد داستان. روایتی زنانه بدون صدور مانیفست از آدم‌های تک‌افتاده و منزوی در دنیای مردسالارانه.

بدون ‌شک پیش‌فرض‌های ذهنی در مواجهه با فیلمی این‌چنین، ما را به این نقطه می‌رساند که فیلمنامه‌نویس و فیلم‌ساز قصد دارند با انتقال رخوت و سکوت‌های طولانی و فاصله گرفتن از رویکرد رئالیستی به نگاهی اسطوری‌ای برسند از انزوا و سرگشتگی آدم‌های نسل‌های مختلف. اما برخلاف پیش‌فرض‌ها «نامه» ساخته زازا خالواشی نه‌تنها اثری خسته‌کننده و حوصله‌سربر نیست، که فیلمی عمیق و تاثیرگذار است. داستان دختری که به همراه پدر پیرش متولی چشمه‌ای شفابخش در یکی از روستاهای گرجستان است، اما کم‌جان شدن چشمه شفابخش و بیماری تنها ماهی چشمه، آن‌ها را در آستانه آزمونی دشوار قرار می‌دهد. انزوا و تنهایی دختر قهرمان فیلم، با مرگ مادرش ابعاد عمیق‌تری پیدا می‌کند و بی‌رغبتی و تردید برادرانش به نگهبانی از چشمه‌ای که دیگر کمتر حاجت روا می‌کند، گره دیگری در داستان رو می‌کند.

رسیدن به چنین فیلمنامه دقیق و پر از جزئیات و نحوه روایت خالواشی، کارگردانی که با فیلم «سلیمان» نامش بر سر زبان‌ها افتاد، فیلم «نامه» را در‌‌نهایت به اثری بدل کرده که در بیان عواطف و درونیات شخصیت‌هایش در دنیایی رازآلود موفق عمل می‌کند.

فیلمنامه‌نویس با گزینش موقعیت‌ دشوار زندگی دختر، به ترسیم و تصویر کاملی از زندگی روزمره انسان‌های تنها و سرخورده دست می‌یابد که هرگز قادر نبوده‌اند محیط پیرامون خود را بشناسند.