تعلیق ترسناک سکوت

نگار مفید

فیلم «گناهکار» از ساعت‌های پایانی شیفت شبانه یک افسر پلیس سابق آغاز می‌شود. پرونده‌ای از او در دادگاه باز است و صبح فردا وضعیت زندگی‌اش از این رو به آن رو می‌شود و دیگر مجبور نیست پشت میز بنشیند و به تلفن‌های خسته‌کننده نیمه‌شب آدم‌هایی پاسخ دهد که فکر می‌کنند به پلیس نیاز دارند. زندگی او در حال حاضر به آدم‌هایی محدود شده که گاهی از دوچرخه‌شان به زمین افتاده‌اند و گاهی دیگر در محله‌ای پرخطر از آن‌ها دزدی شده است و افسر سابق با لبخندی تلخ به آن‌ها پاسخ می‌دهد و به انتظار صبح فردا و پایان این شغل بی‌حاصل ساعت‌ها را می‌گذراند. اما پیش از آن‌که آخرین شیفت به پایان برسد، زنی با فوریت‌های پلیسی تماس می‌گیرد و نظم حوصله‌سربر را به هم می‌ریزد. زنی که گروگان گرفته شده است، اما گروگان‌گیری‌اش آن‌طور که انتظار داریم، پیش نمی‌رود.

هرچند کدگذاری‌های بیش از اندازه داستان باعث می‌شود تا نیمه دوم قابل حدسی را پشت سر بگذاریم، اما در همین نیمه دوم شخصیت اصلی آن‌چنان برای مخاطب مهم شده که جایی برای گره‌های پیش‌پاافتاده داستان نمی‌گذارد. مرز بین درست و غلط در فیلم جابه‌جا می‌شود و سکوت آزاردهنده‌ای بر فضا حاکم است که از یک ‌سو بیننده را برای شنیدن جمله‌ای از گروگان‌گیر و گروگان‌گرفته‌شده بی‌تاب می‌کند و از سوی دیگر، باعث می‌شود بیننده از پیچ‌وتاب داستان فاصله بگیرد. مخصوصاً که داستان از فضای کوچک ایستگاه پلیس خارج نمی‌شود. تنها در صحنه پایانی است که افسر به‌تنهایی از اداره پلیس بیرون می‌رود و در پشت سر او بسته می‌شود تا داستان افسر سابق پلیس به خیابان‌های کپنهاگ گره بخورد و داستان دیگری آغاز شود.

یک راهروی پر التهاب

حبیب رضایی

همه ما از دیدن هر پدیده‌ای که مهندسی دقیق در آن به کار رفته، لذت می‌بریم. استقبال می‌کنیم وقتی که در راهروهای یک عمارت هوشمند هدایت می‌شویم و ‌به مسیری می‌رویم که قبلا سازندگان، پیش‌بینی کرده‌اند. ما عاشق همراه شدن با ذهن‌های خلاقه‌ای هستیم که می‌توانند بر تصورات ما مسلط شوند و وانمود کنند گاهی ما از آن‌ها بیشتر می‌دانیم و در مواقعی هم آگاهی خود را به رخ ما بکشند.

فیلم «گناهکار» محصول 2018 از دانمارک، مثال و مصداق درستی است از این نظم و ‌هدایت جذاب دراماتیک. که با کمترین ابزار یک راهروی پرالتهاب می‌سازد که به هر گوشه‌اش فکر شده و برای هر تصویر که ارائه می‌دهد، یک ‌تصور معادل در ذهن بیننده جا می‌گذارد.

هر اشاره‌ای به قصه ممکن است نظام درست درام را خدشه‌دار کند، پس صرفا به این اورتور قصه توجه می‌کنیم که ابزار همه درام را مشخص می‌کند:

یک اپراتور در مرکز فوریت‌های اضطراری به نام اسگر با بازی درخشان و بی نقص جیکوب سدرگرن و‌ یک هدفون و میکروفون متصل به آن به همراه چند اپراتور دیکر که یا نمی‌بینمشان یا کاملا فلو و ناواضح دیده می‌شوند و از همه مهم‌تر، بازیگران مقابل که فقط یک تعداد صدا هستند از آن سوی خط در تماس‌های متعدد تلفنی. قطعا خیلی‌ها به یاد فیلم درخشان «لاک» با بازی تام هاردی محصول 2013 افتادید که بسیار هم یادآوری درستی است، اما در آن موقعیت قهرمان قصه در حال حرکت بود و ‌بقیه صاحبان صدا تقریبا ثابت و قصه حول قهرمانی که ما «می‌بینیم» می‌چرخید، اما در این فیلم قهرمان ثابت است و اصولا ناظر بر اتفافاتی که بر دیگران واقع می‌شود، اما ابزار هر دو ‌درام یکسان است. بعد از دو‌ تماس با روحیات اسگر آشنا می‌شویم و سپس در یک تماس تلفنی اضطراری ما و اسگر در جریان یک تعقیب و‌ کشف و التهابی قرار می‌گیریم که صداها با لحن‌های بسیار کارشده و ری‌اکشن‌های دقیق و حسی و فوق‌العاده تاثیرگذار و البته راهنما از اسگر می‌شود همه آن‌چه برای ما به عنوان بیننده موجود است که این درام جذاب را دنبال کنیم. دیالوگ‌نویسی و دکوپاژ و البته بازی متمرکز و بسیار حساس بازیگر کاملا حساب‌شده، دقیق و‌ مهندسی‌شده است.