روایتی هم دلانه و دلسوزانه با شخصیت ها

محمدرضا فرزاد

تماشای «کاغذ‌پاره‌ها» در روزهایی که فیلمی داستانی بر پرده‌ سینما مشغول تجاوز به حقوق «سوژه‌های بی‌دفاعِ» خویش است، یادآور سنت اومانیستیِ فیلم مستند در پاسداشت کرامت انسان‌هاست. سینمایی که وجدانِ شرافت جامعه است و آدم‌ها را تنها دست‌مایه خود نمی‌گیرد. فیلم، برخلاف استفاده‌ بعضا دکوراتیو و تکنوکراتیکِ مستندپرتره‌های سیاسی و سفارشیِ سال‌های اخیر کشورمان، از انیمیشن، به ضرورت، بهره می‌گیرد و وام‌دار دو کارکرد انیمیشن در دنیای مستند یعنی پنهان ساختن هویت سوژه‌ها و بازسازی ماوقع است. هرچند می‌توانست به منشِ سوبژکتیوِ این کارکرد در واکاوی جهان ذهنی و لایه‌های درونی کاراکترها نیز بی‌توجه نماند. «کاغذپاره‌ها» با آن‌که خود را به مجموعه‌ای سرگذشت محدود و برخی کلیشه‌های مستندهای مرسوم درباره ‌کارتن‌خواب‌ها و معتادان را تکرار می‌کند، اما با وقار و متانت خاصی به روایت هم‌دلانه و دلسوزانه‌ آدم‌های فیلم می‌نشیند. فیلم‌ساز با انتخاب خلاقانه‌ متریال و تکنیک متناسب با موضوع فیلم (کارتن) و هم‌چنین در برخی صحنه‌ها با دکوپاژ و نورپردازی مناسب، با ظرافت و سنجیدگی هنرمندانه‌ای، به بازسازی سینمایی صحنه‌ها می‌پردازد. تولید یک‌تنه‌ چنین فیلم و فیلم‌هایی که شایسته‌ بهره‌مندی از حمایت مالی و مشاوره حرفه‌ای بیشترند، نشان از دغدغه‌مندی و اراده‌ پرشور فیلم‌ساز و در مقیاسی وسیع‌تر سینمای مستند است. تولید هر مستند- انیمیشن حرفه‌ای جدید در سینمای مستند ما هربار اتفاقی فرخنده و تازه است و باید با آغوش باز به استقبال آن رفت.